De Gulpener Mosterd, ooit net als azijn een nevenproduct van de Gulpener Bierbrouwerij, wordt al lang niet meer gemaakt in Limburg. Het stoere Hertog Jan pilsener is zelfs nooit gebrouwen in Limburg. Bedenker Toon van den Reek mocht helemaal geen pilsener brouwen bij De Vriendenkring in Arcen, dus ging hij met het recept naar Dommelen. Tegenwoordig wordt Hertog Jan ook en vooral gebrouwen in Jupille.
Schaalvergroting is belangrijk. En grote industriële complexen, waar efficiënt kan worden geproduceerd en waar het transport weinig hinder oplevert. Natuurlijk is dat in strijd met de imaginaire romantiek van bijvoorbeeld Wijlre, maar zo staat de stankoverlast ook tegenover de ambachtelijke varkenshouder.
Hygiëneregels verbieden de creatie van Limburgse stinkkaas in Limburg. Over de grens mogen de schimmels wel hun werk doen, zodat we hier wel gewoon mogen genieten van Rommedoe onder de verzamelnaam “Limburger”. Zo ondervindt de Limburgse industrie tegelijkertijd trots en lichte tegenwerking.
Brouwerijen zijn tegenwoordig in staat veel bieren exact te kopiëren. Heineken wordt niet alleen in Nederland gebrouwen, maar de smaak is overal gelijk. Cristal Alken is inmiddels het thuis van Affligem (de lokale brouwerij kon het succes echt niet bijbenen), Mort Subite (ontstaan in een Brussels café), Cristal en het voor Nederland gebrouwen Birra Moretti. En meer. In de monsterbrouwerij in Jupille is het merkenpallet nog groter.
De grote brouwerijen hadden hun distributie al ondergebracht bij partners, met het oog op efficiency en milieu.
Wat overblijft in Wijlre is het creatiefste deel van Brand. De Limburgse brouwer was al sinds 1949 een voorloper op het gebied van speciaalbieren, al snel gevolgd door Gulpener. Brand kan zich straks helemaal toeleggen op mooie nieuwe creaties. Daartoe is erg veel kennis in huis. Niet voor niets koos de Amerikaanse Heineken-dochter Lagunitas de Brand brouwerij als ideale plek om haar bijzondere bieren te brouwen, vanwege de aanwezige kennis. In Wijlre werd het brouwproces zelfs nog verbeterd.
In Gulpen en Wijlre liggen twee unieke kenniscentra op het gebied van bierontwikkeling. Laten we dit, met een knipoog naar de andere Limburgse innovatiecentra “Brightlands Bierontwikkeling” noemen, kleinschalig maar met een grote toegevoegde waarde voor de wereld. Ontwikkeld in Limburg! Proost!

Bert Salden